بسم الله الرحمن الرحیم
تعاریف مستدل در قانون رسیدگی به تخلفات اداری:
1-وزارتخانه و موسسات دولتی:وزارتخانه و موسسات دولتی مجموع ادارات دولتی است که به منطور ارائه یک سلسله خدمات عمومی خاص تشکیل شده و بوسیله دولت اداره می شوند .
2-اداره: اداره بخشی از هر وزارتخانه است که صلاحیت انجام دادن امور معینی را دارد0
3-کارمند: طبق تبصره ماده یک آئین نامه قانون رسیدگی به تخلفات اداری ،منظور از کارمند کلیه کارکنان رسمی ، ثابت ، دایم ،پیمانی و قراردادی است 0
3- مستخدم: مستخدم کسی است که به استخدام شخص طبیعی یا حقوقی (در حقوق خصوصی یا عمومی ) درآمده باشد و اجرت بگیرد ، ودر حقوق اداری مستخدم به کسی می گویند که در استخدام دولت باشد و در یکی از وزارتخانه ها و موسسات دولتی مشغول خدمت باشد.
4- انواع مستخدمین دولتی:
الف:مستخدم رسمی: کسی است که به موجب حکم رسمی در یکی از پست های سازمانی وزارتخانه ها یا موسسات دولتی استخدام و مشغول خدمت است 0
ب: مستخدم پیمانی :کسی است که به موجب قرارداد به طور موقت و برای مدت معین و کار مشخص استخدام می شود0
ج: مستخدم خرید خدمت: کسی است که برای انجام خدمات ویژه ای استخدام می شوند و بعد از انجام کار سازمان یا اداره می تواند به کار وی پایان دهد
چ:مستخدم روز مزد: مستخدمی است که برای یک یا چند روز استخدام می شوند و مزد آنان روزانه پرداخت می شود0
5-تخلف اداری:
الف:معنای لغوی تخلف: تخلف از نظر لغوی به معنای باز ایستادن ، خلاف و خلف وعده، به عهد و پیمان عمل نکردن ، سرپیچی و دنبال افتادن می باشد0
ب: معنای تخلف در حقوق اداری: تخلف اداری عبارت است از تجاوز مامور دولت از مقررات اداری در حین انجام وظیفه .
ج: تعریف تخلف اداری ا ز نظرهیات عالی نظارت: طبق ماده 2 دستورالعمل رسیدگی به تخلفات اداری مصوب 4/8/78 هیات عالی نظارت تخلف اداری عبارت است ارتکاب اعمال و رفتار نادرست توسط مستخدم و عدم رعایت نظم و انضباط اداری که منحصر به مواد مذکور در قانون رسیدگی به تخلفات اداری می باشد و به دو دسته قصور و تقصیر تقسیم می شود.
الف: قصور :قصور عبارتست از کوتاهی غیر عمدی در انجام وظایف اداری محوله.
ب: تقصیر: تقصیر عبارتست از نقض عمدی قوانین و مقررات مربوطه0
تخلفات اداری:
طبق ماده 8 قانون رسیدگی به تخلفات ادری مصوب سال 1372 تخلفات اداری به شرح ذیل می باشند0
1- اعمال و رفتار خلاف شئون شغلی و اداری0( انجام اعمالی که در شاءن و منزلت یک کارمند متناسب با شغل و مسئولیت اداری او نباشد از قبیل قمار بازی ـ شرابخواری ـ اعمال منافی عفت ( رابطه نامشروع که این ارتباط گاهی در بیرون از محل کار است و گاهی در محل کار کارمند . ارتباط نامشروع از طریق ارتباط کارمند با افراد از طریق خلوت کردن یا شیوه های دیگرمی باشد ) بعضاً طرف مقابل ارتباط نامشروع ، دانش آموزان می باشند از جمله لمس اعضای آنان ـ خلوت کردن با آنان ـ ارسال پیامک مستهجن به دانش آموزان ـ شرکت در جلسات مبتذل و غیر اخلاقی ( مثل شرابخواری ـ قمار بازی ) ـ ایجاد مزاحمت برای زنان و اطفال ـ صدور چک بلامحل ـ عدول از شرح وظایف محوله از جمله اظهارات غیر مربوط در کلاس یا دفتر مدرسه یا اداره متبوع ـ خرید و فروش ـ توزیع ، حمل و نگهداری ـ ساختن ـ وارد کردن ـ توزیع مشروبات الکلی و آلات قمار ـ کلاهبرداری ـ ربا خواری ـ فروش مال غیر ـ خیانت در امانت ...........
2- -نقض قوانین و مقررات مربوط0(شامل تنبیه بدنی دانش آموز ـ جابجایی اعتبارات ـ بازداشت غیر قانونی ( سلب آزادی اشخاص) ـ هر گونه اقدام مغایر مقررات اداری و بخشنامه های ارسالی از جمله امور اداری ـ مالی ـ آموزشی ـ داشتن دو شغل دولتی ـ ثبت نام با صغر سن یا کبر سن ـ برگزاری آزمون قبل از تاریخ مقرر ـ شرکت در آزمون به جای دیگری ( داوطلب اصلی ) ـ ثبت نام از دانش آموزان در پایه بالاتر بدون استحقاق ـ ارائه آمار خلاف واقع ـ واریز نکردن وجوه دریافتی به حساب دولتی ـ فروش وسایل اسقاطی بدون کسب مجوز ـ هزینه نمودن وجوه دریافتی قبل از واریز به حساب دولتی ـ اشتغال به تحصیل در دانشگاه در ساعات اداری بدون کسب مجوز ـ برگزاری امتحان شهریور ماه با سئوالات خرداد
3- ایجاد نارضایتی در ارباب رجوع یا انجا م ندادن یا تاخیر در انجام امور قانونی آنها بدون دلیل0
4- ایراد تهمت و افترا و هتک حیثیت0
5- اخاذی0
6- اختلاس0
7- تبعیض یا اعمال غرض یا روابط غیر اداری در اجرای قوانین و مقررات نسبت به اشخاص0
8- ترک خدمت در خلال ساعات موظف اداری0
9- تکرار در تاخیرورود به محل خدمت یا تکرار خروج از آن بدون کسب مجوز0
10- تسامح در حفظ اموال و اسناد و وجوه دولتی، ایراد خسارت به اموال دولتی0
11- افشای اسرار و اسناد محرمانه اداری.
12- ارتباط و تماس غیر مجاز با اتباع بیگانه0
13- سرپیچی از اجرای دستور مقام های بالاتر در حدود وظایف اداری
14- کم کاری یا سهل انگاری در انجام وظایف محول شده0
15- سهل انگاری روسا و مدیران در ندادن گزارش تخلفات کارمندان تحت امر.
16- ارائه گواهی یا گزارش خلاف واقع در امور اداری 0
17- گرفتن وجوهی غیر از آنچه در قوانین و مقررات تعیین شده یا اخذ هر گونه مالی که در عرف رشوه خواری تلقی می شود.
18- تسلیم مدارک به اشخاصی که حق دریافت آن را ندارند یا خودداری از تسلیم مدارک به اشخاصی که حق دریافت ان را دارند.
19- تعطیل خدمت در اوقات مقرر اداری0
20- رعایت نکردن حجاب اسلامی 0
21- رعایت نکردن شئون و شعایر اسلامی 0
22- اختفا، نگهداری، حمل، توزیع و خرید و فروش مواد مخدر 0
23- استعمال یا اعتیاد به مواد مخدر 0
24- داشتن شغل دولتی دیگر به استثنای سمتهای آموزشی و تحقیقاتی 0
25- هر نوع استفاده غیر مجاز از شئون یا موقعیت شغلی و امکانات و اموال دولتی 0
26- جعل یا مخدوش نمودن و دست بردن در اسناد و اوراق رسمی یا دولتی 0
27- دست بردن در سوالات، اوراق، مدارک و دفاتر امتحانی، افشای سوالات امتحانی یا تعویض آنها.
28- دادن نمره یا امتیاز، بر خلاف ضوابط 0
29- غیبت غیر موجه به صورت متناوب یا متوالی 0
30- سوء استفاده از مقام و موقعیت اداری0
31- توقیف، اختفاء، بازرسی یا باز کردن پاکتها و محمولات پستی یا معدوم کردن آنها و استراق سمع بدون مجوز قانونی.
32- کارشکنی و شایعه پراکنی، وادار ساختن یا تحریک دیگران به کارشکنی یا کم کاری و ایراد خسارت به اموال دولتی و اعمال فشارهای فردی برای تحصیل مقاصد غیر قانونی.
33- شرکت در تحصن، اعتصابات و تظاهرات غیرقانونی، یا تحریک به برپایی تحصن، اعتصاب و تظاهرات غیر قانونی و اعمال فشارهای گروهی برای تحصیل مقاصد غیر قانونی0
34- - عضویت در یکی از فرقه های ضاله که از نظر اسلام مردود شناخته شده اند0
35- همکاری با ساواک منحله بعنوان مامور یا منبع خبری و داشتن فعالیت یا دادن گزارش ضد مردمی0
36- عضویت در سازمانهائی که مرامنامه یا اساسنامه آنها مبتنی بر نفی ادیان الهی است یا طرفداری و فعالیت به نفع آنها0
37- عضویت در گروههای محارب یا طرفداری و فعالیت به نفع آنها0
38- عضویت در تشکیلات فراماسونری0
دیگر مصادیق تخلفات اداری منطبق با ماده 8 قانون رسیدگی به تخلفات اداری :
1 ـ جعل مدرک تحصیلی شامل کارنامه تحصیلی ـ گواهینامه فارغ التحصیلی ـ گواهی موقت قبولی ـ اعلام اشتغال به تحصیل
2 ـ ارائه مدرک جعلی به اداره جهت برخورداری از مزایای مربوطه
3 ـ مخدوش نمودن دفاتر امتحانات و اسناد مربوطه توسط یکی از کارکنان
4 ـ ارائه گواهی انجام کار خلاف واقع کارمند بدون حضور وی در محل خدمت توسط مدیر مربوطه
5 ـ اعتیاد و استعمال مواد مخدر ـ حمل و نگهداری ـ مخفی کردن ـ خرید و فروش ـ ساختن ـ وارد کردن ـ در معرض فروش قراردادن مواد مخدر
6 ـ اعلام قبولی دانش آموز در شهریور ماه بدون شرکت در امتحانات تجدیدی
7 ـ تصحیح نکردن اوراق امتحانی در مهلت مقرر
8 ـ تخلیه نکردن خانه سرایداری با توجه به درخواست اداره مربوطه
9ـ اخذ وجه از دانش آموزان به منظور ارتقای من غیر حق نمرات امتحانی آنها
10 ـ ارسال نکردن گزارش تخلفات پرسنل تحت امر توسط مدیران
11 ـ تنظیم نکردن به موقع آمار و اسناد مالی
12 ـ افزایش نمرات دانش آموزان چه نمره مستمر و چه پایانی و نهایی
13 ـ ثبت نام از دانش آموزان در مدارس بدون اخذ اصل مدارک هویتی توسط مدیران مدارس
14ـ مفقود نمودن پرونده استخدامی یکی از کارکنان
15 ـ رعایت نکردن نکات ایمنی در خصوص نگهداری و مواظبت از اموال دولتی که منجر به سرقت اموال می شود .
16 ـ اخذ اجباری وجه از دانش آموزان هنگام ثبت نام
17 ـ کارشکنی و شایعه پراکنی یا تحریک دیگران به کم کاری یا کارشکنی
18ـ ارتباط یا تماس غیر مجاز با اتباع بیگانه0
تعریف اجمالی بعضی از لغات و اصطلاحات بکار رفته در ماده 8 قانون رسیدگی به تخلفات اداری و قوانین مرتبط :
1 ـ تهمت : اگر تخلف یا جرمی اتفاق افتاده باشد لکن در نسبت دادن به شخص ، اشتباه بوجود آید یعنی فردی که در ارتکاب آن نقشی نداشته متهم شود در این حالت جرم تهمت محقق می شود .
2 ـ افتراء : در افتراء اصولاً تخلف یا جرمی اتفاق نیفتاده است اما به دروغ و غیر واقعی به دیگری ( شخصی ) نسبت داده
می شود در این حالت جرم افتراء محقق می شود . اگر چه در عرف جامعه هر دو عنوان تهمت و افتراء به یک معنا استعمال
می شود ولی از نظر حقوقی دارای معانی و آثار جداگانه است .
3 ـ توهین : عبارت از فحاشی و استعمال الفاظ رکیک و هرگونه رفتاری که موجب تخریب شخصیت کسی شود. تهمت و افتراء و توهین ممکن است به صورت نشر اکاذیب یا نسبت دادن عمل خلاف حقیقت برای اشخاص حقیقی یا هجو ( بدگویی کردن ـ بر شمردن معایب ) کسی به صورت کتبی یا شفاهی ( لفظی ) باشد .
4 ـ ترک محل خدمت در اوقات مقرر اداری: به این معنی است که کارمند دولت پس از ورود به محل خدمت ، بدون مجوز محل خدمت را ترک نموده و قبل از پایان ساعت کار اداری یا آموزشی مجدداً به محل کار خود برگردد .
5 ـ اعتیاد و استعمال مواد مخدر : استعمال یعنی اینکه کسی مواد مخدر و مشتقات آن به هر نحو را استعمال نماید البته ممکن است تفننی باشد یعنی اتفاقی مرتکب آن شود در این صورت استعمال مواد مخدر محسوب می شود . اما اگربه استعمال مواد مخدر عادت کرده باشد و همواره مبادرت به استعمال می کند در این صورت اعتیاد محسوب می شود . مشتقات مواد مخدر شامل : تریاک ـ بنگ ـ حشیش ـ هیروئین ـ جرس ـ شیشه و........... می باشد .
6 ـ تاخیر ورود ، تعجیل خروج : تاخیر ورود یعنی کارمند بدون عذر موجه بعد از ساعت مقرر در محل کار خود حاضر شود . تعجیل خروج یعنی اینکه کارمند بدون عذر موجه قبل از ساعت مقرر از محل کار خود خارج شود .
7 ـ غیبت غیر موجه : عدم حضور کارمند در محل خدمت که مستند به هیچ عذر موجهی نباشد که می تواند بصورت متوالی یا متناوب باشد غیبت غیر موجه محسوب می شود
8ـ تعطیل خدمت در اوقات مقرر اداری : یعنی اینکه کارمند در محل کار خود حاضر است اما وظیفه شغلی خود را تعطیل کرده و به امور دیگر می پردازد یا اینکه هیچ کاری انجام نمی دهد .
9 ـ جعل : ساختن سند بر خلاف واقع بهر طریق از مصادیق جعل است یعنی امر باطلی را صحیح قلمداد کردن یا امر صحیحی را باطل شمردن ـ جعل ممکن است در اسناد رسمی باشد یا در اسناد عادی .جعل ممکن است از طریق تراشیدن ـ خراشیدن ـ امحاء ـ الحاق ـ محو یا اثبات کردن یا سیاه کردن ـ تقدیم یا تاخیر تاریخ سند یا الصاق نوشته ای به نوشته دیگر ـ یا بکار بردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آنها و نگارش آن به قصد تقلب .
10 ـ اختلاس: هرگاه کارمند دولت وجوه یا مطالبات یا حواله ها یا سهام و اسناد و اوراق بهادار و سایر اموال متعلق سازمانها به ادارات دولتی و وابسته به دولت و اشخاص را که حسب وظیفه به ایشان سپرده شده است به نفع خود یا دیگری تصاحب و یا برداشت نماید مختلس محسوب می شود . وجوه ممکن ممکن است مربوط به دولت باشد یا اینکه مربوط به اشخاص حقیقی یا حقوقی که در اداره متبوع یا بانک سرمایه گذاری شده است ، باشد .
11 ـ اخاذی : هرگاه شخصی به نحو اجبار یا بطور قهری ، وجهی یا سند پرداخت وجه و یا هر نوع سندی که متضمن پرداخت وجه باشد را از دیگری اخذ نماید مرتکب جرم اخاذی شده است .
12 ـ رشوه خواری : دادن مالی است به مامور رسمی یا غیر رسمی دولتی به منظور انجام کاری از کارهای اداری یا قضایی ولو این که آن کار مربوط به شغل گیرنده مال نباشد . خواه مستقیماً آن مال را دریافت کند و یا به واسطه شخص دیگر آن را بگیرد .
13 ـ استفاده غیر مجاز از امکانات و اموال دولتی : یعنی اینکه مستخدم دولت ، اموال و امکانات دولت را به نفع خود یا دیگری ، نه به قصد تصاحب بلکه به قصد استفاده شخصی مورد استفاده یا دسترس دیگری قرار دهد .
14 ـ عضویت در فرقه های ضاله : فرقه های ضاله شامل وهابیت ، بهائیت و یا هر یک از فرقه هایی که از نظر اسلام مردود است
15 ـ متهم : به کسی که به علت انتساب یک یا چند جرم یا تخلف ، مورد تعقیب جزایی یا اداری در محاکم و هیأتها قرار
می گیرند .
16 ـ متخلف : کسی است که پرونده وی در هیأت ها ، مورد تعقیب قرار گرفته و اتهام انتسابی وی احراز شده است
17 ـ محکوم علیه : کسی است که به موجب رای محاکم قضایی یا هیأتها به مجازات محکوم می شود
مجازتهای اداری:
طبق ماده 9 قانون رسیدگی به تخلفات اداری مجازاتهای اداری به شرح ذیل می باشند:
الف:اخطار کتبی بدون درج در پرونده استخدامی0
ب:توبیخ کتبی با درج در پرونده استخدامی0
ج :کسر حقوق و فوقالعاده شغل یا عناوین مشابه حداکثر تا یک سوم از یک ماه تا یک سال0
د:انفصال موقت از یک ماه تا یک سال0
ه: تغییر محل جغرافیایی خدمت به مدت یک تا پنج سال0
و: تنزل مقام و یا محرومیت از انتصاب به پستهای حساس و مدیریتی در دستگاههای دولتی و دستگاههای مشمول این قانون
ز: تنزل یک یا دو گروه و یا تعویق در اعطای یک یا دو گروه به مدت یک یا دو سال0
ح: باز خرید خدمت در صورت داشتن کمتر از 20 سال سابقه خدمت دولتی در مورد مستخدمین زن و کمتر از 25 سال سابقه خدمت دولتی در مورد مستخدمین مرد با پرداخت 30 تا 45 روز حقوق مبنای مربوط در قبال هر سال خدمت به تشخیص هیات صادر کننده رای0
ط:بازنشستگی در صورت داشتن بیش از بیست سال سابقه خدمت دولتی برای مستخدمین زن و بیش از 25 سال سابقه خدمت دولتی برای مستخدمین مرد بر اساس سنوات خدمت دولتی با تقلیل یک یا دو گروه0
ی: اخراج از دستگاه متبوع0
ک:انفصال دایم از خدمات دولتی و دستگاه های مشمول این قانون0
آثار محکومیت اداری :
آثار محکومیت کارمندان دولت در هیأتها به شرح موارد زیر می باشد .:
اول : مجازات هیأت در صورت قطعیت پس از ابلاغ فوراً اجراء می شود ( اثر آنی )
دوم : مجازات های هیأت آثار تبعی برای کارمندان نیز در پی دارد
الف ) : اگر کارمندی بخاطر ارتکاب غیبت غیر موجه در هیأت ها به مجازات اداری محکوم شود کارگزینی ها علاوه بر اجرای مجازات صادره هیأت ، می بایست دو اثر تبعی این مجازات را نیز اعمال نمایند :
1ـ عدم احتساب ایام عدم حضور ( غیبت غیر موجه )
2 ـ عدم دریافت حقوق و مزایای دوران غیبت .
ب ) مضافاً در پاداش پایان خدمت کارکنان نیز محکومیت اداری در هیأتها بعضاً سبب کسر پاداش می شود که فرم محاسبه آن و موارد اجرایی را امور اداری به اجرا در می آورد .
ج ) از نظر اجتماعی نیز امکان رد صلاحیت وی جهت تصدی مناصب اجتماعی بلحاظ سابقه محکومیت در هیأت وجود دارد که به تبع آن از حقوق اجتماعی محروم می شود .
سوم ـ آراء هیأت موجب ورود خدشه در حیثیت و پایگاه اجتماعی کارمندان شده مخصوصاً افشاء برخی تخلفات از جمله موارد اخلاقی ـ سیاسی و امنیتی و............
3 ـ توضیح اینکه وقوع تخلفات و جرائم گاهی اوقات با مداخله مستقیم کارمند و بالمباشره می باشد . اما گاهی اوقات با مشارکت فرد دیگری انجام می گیرد و گاهی با معاونت ( ترغیب ـ تشویق ـ تسهیل وسیله ـ تهدید ) دیگری ، بهر حال اگر کارمند در هر یک از این حالات قرار گیرد . مورد تعقیب اداری و جزائی حسب مورد قرار خواهد گرفت .
موضوع مطلب :
